Na samym początku warto zadać sobie pytanie, czy uczucie smutku, przygnębienia, które czasami dotyka każdego z nas, to już depresja, czyli choroba wymagająca leczenia psychiatrycznego. Często zdarza się w życiu człowieka, że mierząc się z przeciwnościami losu, które nie tak trudno spotkać w życiu, można poczuć się bezradnym, zniechęconym, stracić ochotę do dalszego działania. Pojawia się wówczas dość często używany zwrot „mam depresję”. Ale czy rzeczywiście?
Jakie są objawy depresji
Kryteria rozpoznania epizodu depresyjnego są ściśle określone i wymagają stwierdzenia określonych objawów klinicznych, takich jak:
- obniżony nastrój,
- utrata zainteresowań,
- zdolności do wykazywania radości,
- zmniejszenie energii prowadzące do spadku aktywności,
- uczucie zmęczenia,
- jak również zaburzenia snu,
- apetytu,
- niska samoocena,
- myśli samobójcze,
- obniżenie koncentracji i uwagi, czy też tzw. „czarne widzenie przyszłości”.
Co istotne nie wszystkie te objawy depresyjne muszą występować jednocześnie. Innym czynnikiem istotnym dla postawienia diagnozy zaburzeń depresyjnych jest czas ich trwania – co najmniej 2 tygodnie. Jak więc widać, nie zawsze u kogoś, kto mówi że choruje na depresję, psychiatrzy mogą ją rozpoznać.
Gdy wyżej wymienione objawy wystąpiły wskutek zadziałania tzw. czynników reaktywnych rozpoznaje się zaburzenia adaptacyjne, reakcje depresyjne – ustępujące zwykle po kilku tygodniach, choć zdarza się, iż nasilenie objawów jest tak duże, że może wymagać leczenia psychiatrycznego, a nie tylko oddziaływań psychoterapeutycznych, które zwykle w takich stanach są wystarczające.
Gdy jednak rozpoznajemy epizod depresyjny, jako chorobę z kręgu tzw. zaburzeń afektywnych, najczęsciej wymaga ona podjęcia leczenia psychiatrycznego
Leczenie depresji
Nie zawsze konieczne jest od razu leczenie farmakologiczne – w łagodnych epizodach depresyjnych wskazane jest podjęcie psychoterapii, która u niektórych pacjentów okazuje się być wystarczająca do poprawy stanu psychicznego. W tzw. sezonowych zaburzeniach afektywnych z powodzeniem stosuje się fototerapię.
W uzasadnionych klinicznie sytuacjach psychiatra włącza do leczenia leki popularnie zwane „antydepresantami” – w rzeczywistości jest to duża i zróżnicowana grupa leków, co daje możliwość dostosowania leku do objawów depresyjnych występujących przecież u każdego w inny sposób. W doborze właściwego leku niezbędny jest dobrze zebrany wywiad od pacjenta, dokładnie przeprowadzone badanie kliniczne – stąd wizyty u psychiatry trwają zwykle dłużej niż u lekarzy innych specjalności.
W ciężkich epizodach depresyjnych, opornych na leczenie farmakologiczne, przy dużym zagrożeniu popełnienia zamachu samobójczego, można rozważyć leczenie za pomocą elektrowstrząsów – niesłusznie bardzo negatywnie odbieranych przez ogół społeczeństwa. Jest to uznana i stosowana na całym świecie metoda leczenia – w naszym kraju zarezerwowana wyłącznie dla leczenia szpitalnego.
Jak długo trwa leczenie depresji
Zwykle leczenie powinno trwać kilka miesięcy – co ważne pierwsze efekty po włączeniu leków przeciwdepresyjnych mogą być odczuwane dopiero po kilku, zwykle zaś kilkunastu dniach.
W przypadku powtarzających się epizodów depresyjnych leczenie jest odpowiednio dłuższe.
Ważne! Depresja jest uleczalna.
Może się zdarzyć, iż stan depresyjny jest fazą zupełnie innej jednostki chorobowej – tzw. zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, wówczas leczenie wygląda nieco inaczej, ale o tym w innym artykule.
T.W